Derleyen: Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Amerikan havacılık tarihinde bayanlara öncülük eden isimlerden Amelia Earhart, 1928 yılında Atlantik’i geçen birinci bayan olarak tarihe ismini altın harflerle yazdırdı. Onun Ufak yaşlarda gökyüzüne olan hayranlığı gençlik yıllarında giderek arttı ve rekor üstüne rekor kırdı. Lakin ne yazık ki takvimler 1937 yılını gösterdiğinde en Aka rekor denemesi için yola çıktı ve bir daha asla Geri dönemedi. Pekala sema tutkusuyla birçok beşere ilham olan Earhart’a ne olmuştu?
EĞİTİM ALABİLMEK İÇİN KAMYON SÜRÜCÜSÜ OLDU
Amelia Mary Earhart, 24 Temmuz 1897 yılında ABD’nin Kansas eyaletindeki Atchison ilçesinde doğdu. doğal hayatın içerisinde büyüyen Earhart’ın çocukluğu macera doluydu. Yıllar yılları kovalayıp takvimler 1918 yılını gösterdiğinde I. Dünya Savaşı gündemdeydi. Earhart, okulunu bıraktı ve Toronto’ya giderek Spadina Askeri Nekahat Hastanesi’nde istekli hemşire oldu. Toronto’daki günlerinde sık sık pilotları izlemek için askeri hava alanlarını ziyaret etti. 1920’de Earhart, babasıyla Birlikte Long Beach, California’da bir hava gösterisine katıldı. Burada tanıştığı pilot Frank Hawk onu, hayatını büsbütün değiştirecek olan bir tayyare seyahatine çıkardı. Amelia’nın uçaklara olan hayranlığı ise birinci görüşte aşk değildi. Vakitle uçma fikrine tutkuyla bağlanan ve kararını veren Earhart, pilotluk eğitimleri alabilmek için kamyon sürücülüğü üzere Çeşitli işler yaparak Nakit biriktirdi. Akabinde kendisine bayan bir pilotun eğitim vermesini istedi ve Lowa’daki birinci bayan havacı Neta Snook Southern’in öğrencisi oldu. 25’inci ıslak gününde annesi ve kız kardeşinin yardımlarıyla ‘Kanarya’ ismini verdiği birinci uçağını satın aldı.
İLK REKORUNU KIRDI, ÜNLÜ OLDU
Amelia Earhart’ın havacılık alanında kendini göstermesi Fazla uzun sürmedi. Uçmaya başladıktan yalnızca bir Yıl sonra, Los Angeles’ın Rogers Hava Alanı’nda bir rekor denemesine katıldı. Orada, 14 bin fitte uçarak bayan pilotların irtifa rekorunu kırdı. O vakitler Earhart, milletlerarası pilot lisansı Meydan 16 bayandan biriydi. 1928 yılının haziran ayında bir yolcu uçağına binen Amelia Earhart yolcu uçağıyla en uzun müddet (20 saat) uçan birinci bayan oldu. Atlantik’i 20 saatte geçen Amelia periyodun gazetecilerinden George Putnam tarafından herkese duyuruldu. Seyahatin akabinde Earhart, ABD’ye döndü. Devrin başkanı reis Calvin Coolidge tarafından düzenlenen bir ak Saray resepsiyonuna Davet edildi. Orada kendisine tecrübesini anlattığı bir kitap yazması Teklif edildi. Teklifi kabul eden Earhart, birinci kitabı ’20 Saat 40 Dakika‘yı yayınladı.
Amelia Earhart yıllar içinde dünya genelinde birçok rekor kırdı. Rekor denemelerindeki başarısı onu her geçen gün daha da güçlendirdi. 1931 yılında ise kendisini Daimi her manada destekleyen gazeteci George Putnam ile evlendi. Takvimler 1932 yılını gösterirken Amelia daha Evvel yolcu olarak gittiği Atlantik’e bir Kez daha gitti fakat bu Sefer uçağı kendisi Biricik başına uçurdu. Tarihte bu başarıyı elde eden birinci bayan olduğu için ‘National Geographic Society Altın Madalyası’ üzere bir sıra Haysiyet mükafatına layık görüldü. Tıpkı Yıl şimal Amerika’yı Biricik başına uçarak geçen ve Geri dönen birinci bayan oldu.
BİR DAHA GERİ DÖNEMEDİLER
Bir yandan rekorlar kıran bir yandan kitaplar yazan Amelia, Purdue Üniversitesi’ndeki eğitim fakültesinde meslek ve havacılık danışmanı olarak vazife aldı. Earhart’ın yıllarca havacılıkta rekorlar kırması sonunda onu daha Aka bir rekor kırma isteğine itti. Bu Defa maksadı Atlas Okyanusu’nu Biricik başına geçmekti. Yapılan hazırlıkların akabinde Amelia Earhart, 1937 yılında meslektaşı Fred Noonan ile çift motorlu bir uçakla dünya tipine çıktı. İkili rekor için Miami’den ayrıldı lakin ne yazık ki bir daha asla Geri dönemediler.
Earhart, 2 Temmuz 1937’de, 40’ıncı doğum gününe sadece 22 gün kala Papua Yeni Gine’den seyahatin en tehlikeli ayağı olarak gördüğü Howland Adası’na yanlışsız yola çıktı. ABD hükümeti tarafından Howland Adası’nda bir tayyare pisti inşa edilmişti. Earhart’a Yardımcı olması için Kıyı Emniyet gemisi Itasca ise adanın Çabucak dışına yerleştirilmişti. Itasca Earhart’ün nihayet uçuş gecesinde onunşa Uzaklık Dizi radyo teması içindeydi lakin nihayet iletisini 2 Temmuz 1937’de sabah saat 08.44’te, Earhart ve Noonan’ın havalanmasından yaklaşık 20 saat sonra almıştı. Yani başlarına gelen her neyse bununla ilgili bir kayıt yoktu.
ABD Donanması tarafından yürütülen kapsamlı arama iki yıldan Çok sürdü. Lakin iki pilota dair hiçbir iz bulunamadı. Araştırmalar sonucunda ABD hükümeti 1939 yılında Earhart ve Noonan’ı meyyit ilan etti. Yapılan resmi açıklamaya nazaran yakıtları biten iki pilot Aka Okyanusu’nun kuzeybatısına düşmüş ve okyanusun derinliklerine batmıştı. Lakin iki pilotun vefatına ikna olmayan Aka bir çoğunluk birbirinden farklı teoriler üretti.
TEORİLER GERİSİ GERİSİNE SIRALANDI
Teorilerden birincisi, Earhart ve Noonan’ın Aka Okyanus’ta bulunan Nikumaroro Adası’na çarparak indiklerini ve geceleri yiyecek avlayan Hindistan cevizi yengeçleri tarafından öldürülmüş olabileceklerini savunuyordu. Bir öbür teori ise Earhart ve Noonan’ın Japonlar tarafından kaçırılmış olabileceğiyle ilgiliydi. Argümanlara nazaran iki pilot Önemli bir formda rotalarından sapmış ve Marshall Adaları yakınlarında karaya çakılmıştı. Japonlar tarafından kurtarılan ikili, Cenk esiri olarak kabul edilmiş ve Saipan’daki bir kampa gönderilmişti. Orada Noonan infaz edilmiş, Earhart ise 1939’da sıtma yahut dizanteriden ölmüştü. Teori her ne kadar Çeşitli ayrıntılar barındırsa da iki pilotun Japonlar tarafından kaçırılmış olma ihtimaline ait hiçbir ayrıntı yoktu. Üçüncü teori ise Earhart’ın casus olma ihtimaliyle ilgiliydi. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Japonlar hakkında bilgi toplamak için gönderilen bir Amerikan casusu olduğu tez edilen Earhart aslında ölmemiş, kimliği gizli bir formda uzun yıllar yaşamıştı.
Amelia Earhart ve Fred Noonan’un gizemli kayboluşlarına ait yıllar içinde bir sürü araştırma yapıldı. Kafaları karıştıran araştırmalardan birincisi olaydan birkaç Yıl sonra 1940 yılında Nikumaroro Adası’nda birtakım kemik kalıntılarının bulunmasıyla başladı. Memleketler arası Tarihi tayyare Kurtarma Kümesi (TIGHAR) tarafından bulunan kemiklerin o yıllarda aranan Amelia Earhart’a ilişkin olabileceği düşünüldü. Ne yazık ki yapılan çalışmalar kemiklerin Earhart’a ilişkin olmasının Muhtemel olmadığını gösterdi. Lakin 2018 yılına gelindiğinde gelişen teknolojiden yararlanılarak kemiklerin uzun yıllar Evvel çekilen fotoğrafları üzerinde tekrar inceleme yapıldı. ABD’nin Tennessee Üniversitesi’nden Profesör Richard Jantz, yine incelenen kemiklerin Earhart’a ilişkin olabilme ihtimalinin Fazla yüksek olduğunu söyledi Ama Kesin bir sonuca varılamadı.
HÂLÂ BİLİNMİYOR
Bulunan kemiklere ek olarak 1940’lı yıllarda adada iki pilotun içinde olduğu uçağa ilişkin olabilecek bir kesim bulundu. Bulunan modül o yıllarda araştırılsa da rastgele bir Sonuç elde edilemedi. Fakat geçtiğimiz Yıl nükleer bilimciler, 1937’de dünyanın en Aka faili meçhul kayıplarından biri olan bu olayı çözmek yeni bir teknolojik metot kullandılar. Penn Eyalet Üniversitesi’ndeki ilim insanları Nikumaroro Adası’nda bulunan kesimin Earhart’ın Lockheed Model 10-E Electra uçağına ilişkin olup olmadığını belirlemek istediler. Bu gayeyle da çıplak gözle ayrım edilmeyebilecek boya parçacıklarını yahut aşınmayı ortaya çıkarmak için bulunan kesime kuvvetli ışınlar gönderip tahlil edecek Breazeale Nükleer Reaktörü’nü kullandılar. Sonuç olarak araştırmacılar, “Parçada Earhart’ın uçağına ilişkin olduğunu muhakkak doğrulayan bir iz bulamayacağız. Bu modülün ne olduğu hakkında daha Çok dataya gereksinimimiz var” açıklamasında bulundu. Nükleer bilimciler tarafından yapılan araştırmada şimdi en son sonuca varılamadı.
Rekorlarla dolu bir hayata sahip olan Earhart, vefatından sonra bile Fazla sayıda Ödül almaya devam etti. 1968’de Ulusal Havacılık Haysiyet Listesi’ne ve 1973’te Ulusal Bayan Haysiyet Listesi’ne alınarak onurlandırıldı. Mesleği ve hamasetiyle birçok bayana ilham olan Earhart’ın kıssası ise sinemalara ve belgesellere husus oldu. İki pilotun gizemli kayboluşu ve hakikaten başlarına ne geldiği hâlâ araştırılan olaylar ortasında yer alıyor.
Yorum Yok